بهدانه نیوشا از دانه های جدا شده میوه به، بصورت خالص و بدون هیچ نوع نگهدارنده تشکیل شده است. دانه به نیوشا از استان فارس تامین میشود که نسبت به بهدانه مناطق شمالی مرغوبتر و پرلعابتر است.
به دانه در واقع همان هسته های میوه به است که طبیعت سرد و تر دارد. این هسته های قهوه ای تا قهوه ای تیره یک آنتی اکسیدان قوی بوده و خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد.
از خیساندن دانه به در آب، لعاب تولید می شود. لعاب این دانه مانند لعاب دانه های کتان، ریحان و کتیرا خاصیت ضد التهابی دارد. بررسی ها نشان می دهد ۲۰ تا ۲۲ درصد وزن دانه های به را لعاب (موسیلاژ) تشکیل می دهد.
دانه به منبعی غنی از فیبر، ویتامین C و نوعی کربوهیدرات به نام پکتین است. از این رو، مصرف آن به کاهش وزن کمک کرده و در استحکام رگ ها و جلوگیری از تصلب شرایین نقش دارد.
افزودن این دانه ها به غذا علاوه بر ایجاد طعمی خوب، به گوارش غذا به خصوص گوارش پروتئین کمک فراوانی می کند.
علاوه بر این، دانه به در صنایع آرایشی و بهداشتی و نساجی نیز کاربرد دارد. از این دانه ها برای ساخت محصولات آرایشی، مجعد کردن موها و در نساجی برای آهار دادن پارچه های گران قیمت استفاده می شود.
درخت به، بومی جنوب غرب آسیا (ایران و ترکیه) است و چون مقدار آن کم است قیمت آن خیلی گران است. به همین علت استفاده از دانههای سیب و گلابی به جای آن یا بصورت مخلوط با آن یکی از تقلبات رایج در بازار است و باید همیشه به این موضوع توجه شود.
مصرف به دانه و فراورده های آن به دلیل ترکیبات و ویژگی های منحصر به فردی که دارند از محبوبیت بالایی برخوردار است که به مهم ترین و رایج ترین خواص درمانی آن اشاره می کنیم :
در درمان سرفه و سرماخوردگی موثر است
هسته میوه به خاصیت ضد التهابی دارند. از این رو، مصرف آن برای درمان گلودرد و تسکین سرفه بسیار موثر است. با خیساندن این دانهها در آب، از لعاب آن به عنوان داروی سرفه استفاده می شود. این روش درمان، برای کودکان بسیار مفید است. به این منظور توصیه می شود کودکان از ترکیب عسل و لعاب هسته میوه به استفاده کنند.
علاوه بر سرفه، هسته به در درمان پنومونی، سرماخوردگی، آسم و بیماریهای تنفسی بسیار موثر است. توصیه می شود دانههای به را در آب جوشانده و سپس مصرف کرد.
در بهبود عملکرد دستگاه گوارش نقش دارد
لعاب هسته میوه به به دلیل داشتن حالت لزج در بهبود عملکرد دستگاه گوارش بسیار موثر است. برای درمان ورم معده توصیه می شود ۴ گرم به دانه را با سه چهارم لیوان آب مخلوط کرده و پس از ایجاد حالت ژلاتینی مورد استفاده قرار داد.
علاوه بر این، تانن موجود در این دانه ها، خاصیت ضد التهابی به آن بخشیده و به درمان اسهال و ورم روده کمک می کند.
به درمان سوختگی کمک می کند
لعاب هسته میوه به در درمان سوختگی تاثیر فوق العاده ای دارد. برای این منظور، لعاب به دانه را به صورت موضعی روی قسمت های آسیب دیده قرار می دهند. خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی این لعاب در درمان سوختگی بسیار موثر است.
اثر آرام بخشی قوی دارد
این دانه ها خاصیت آرام بخشی بی نظیری دارند. به همین دلیل مصرف هسته میوه به و فراورده های آن در کاهش استرس، تنشهای عصبی و درمان اختلال تنفسی بسیار موثر است. علاوه بر این، مصرف به دانه کمک فراوانی به کاهش غم و اندوه می کند.
به منظور استفاده از این دانه ها به عنوان آرام بخش، توصیه می شود آن را در داخل یک لیوان آب خیسانده و پس از ایجاد حالت لعاب (موسیلاژ) قبل از خواب میل کرد. تهیه ی چای دانه به هم کمک زیادی به کاهش استرس می کند.
سلامت قلب را تضمین می کند
این دانه ها سرشار از نوعی کربوهیدرات به نام پکتین است. این ترکیب در استحکام بیشتر رگ ها نقش داشته و مانع از تصلب شرایین می شود. علاوه بر این، با کاهش کلسترول و فشار خون سلامت قلب را تضمین کرده و مانع از ایجاد بیماری های قلبی می شود.
در سلامت و زیبایی پوست و مو نقش دارد
از لعاب دانه های به می توان برای تهیه ماسک صورت و مو استفاده کرد. این لعاب سرشار از مواد مغذی است. ماسک لعاب به دانه سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدان است و مصرف آن برای پوست موجب بهبود لک و آکنه شده، پوست را روشن کرده و در رفع چین و چروک و ترک های پوستی موثر است.
مواد مغذی موجود در این لعاب، سبب تغذیه فولیکول های مو شده و به تقویت و رشد آن کمک می کند. علاوه بر این، برای مجعد کردن موهای معمولی (نه چرب و نه خشک) از لعاب دانه به روی ریشه مو استفاده می شود.
علاوه بر موارد گفته شده در بالا، دانه های به و فرآورده های آن در درمان زخم، اسهال خونی و ساده، بواسیر، تورمهای داخلی بدن، ترک پوست دست، بدن، نوک پستان و لب، خشکی زبان و دهان بسیار مفید است.
مصرف به دانه، لعاب، جوشانده و دمنوش آن چه عوارضی دارد؟
مصرف هسته میوه به و فراورده های آن، در کنار خواص و فواید بی نظیری که دارد می تواند با عوارضی نیز همراه باشد. به همین دلیل توصیه می شود مصرف آن با مشورت افراد متخصص در زمینه طب سنتی همراه باشد. در این قسمت به عوارض احتمالی مصرف این دانه ها اشاره می کنیم:
- برای مصرف خوراکی دانه های به از روش دمنوش و جوشانده و استفاده از ژلاتین آن یا مکیدن و قورت دادن استفاده شود. جویدن این دانه ها سبب خروج اسید سیانوریک می شود که برای بدن به شدت خطرناک است.
- توصیه می شود هنگام تهیه لعاب هسته میوه به، از له کردن یا خرد کردن دانه های به خودداری شود. زیرا این کار موجب می شود ترکیب آمیگدالین موجود در هسته تجزیه شده و به اسید سیانوریک تبدیل شود که ماده ای بسیار سمی است.
- مصرف بیش از حد هسته میوه به ، ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود. زیرا این دانه ها حاوی سیانید هستند.
- از مصرف همزمان هسته میوه به و فراورده های آن با دارو پرهیز شود. زیرا موسیلاژ یا لعاب این دانه ها جذب دارو را کاهش داده و در اثربخشی دارو اختلال ایجاد می کنند. برای رفع این مشکل توصیه می شود بین مصرف دارو و دانه های به یک ساعت فاصله وجود داشته باشد.